-
۷۲۳۳
دانلود مستند حلال ممنوعه
مستند جنجالی 14 +
دخترانی که برای خوانندگی، باید از ایران مهاجرت کنند !
تیزر مستند :
نام مستند : حلال ممنوعه ( halal mamnooe )
کارگردان : حسین شمقدری
تهیه‌کننده :محمد حسن مددی
راوی : محمد حسن مددی
نویسنده : محمد مهدی خدارحمی
پژوهش : محمد مهدی ناظمی اردکانی - فاطمه دلاوری
عوامل اجرایی : رضا بارانی
تدوین: حسین شمقدری
سال تولید : 1400
مدت : 50 دقیقه
صاحب اثر : موسسه فرهنگی آرمان مدیا
این چند مستند زیر هم خیلی جالبه حتما ببینید
مستند حلال ممنوعه ، داستان زندگی دخترانی با بغضی پنهان که حسرت خوانندگی آزاد در ایران را در سر دارند ، تنها راه آنها فرار از ایران می‌باشد در غیر اینصورت سرکوب خواسته ها و فعالیت پنهانی در کشور است.
حسین شمقدری کارگردان این کار به سراغ دو دختر کاملا متفاوت رفته است، فاطمه دختری مذهبی و با پوشش چادر که به صورت پنهانی خوانندگی می‌کند و هر لحظه در ترس دستگیری و برخورد قانونی است!
دختر دیگر، آیداز می‌باشد که از سالها پیش با تحمل سختی ها و غربت به ترکیه رفته، تا اینکه امروزه به صورت آزادانه فعالیت می‌کند.
آیا صدای زن و خوانندگی او به هر صورتی حرام می‌باشد؟
حسین شمقدری در سالهای اخیر با ساخت مستندهای بدون سانسور انقلاب جنسی و میراث آلبرتا، مخاطب خود را همیشه راضی کرده است، از طرفی در هر مستند وی نتیجه گیری و سوالاتی کلیدی برای مخاطب ارائه می‌شود ، به همین خاطر این مستند نیز همچون سایر مستند های ایشان ارزش دیدن را دارد.
در بخشی از مستند، به سرگذشت دختری به نام فاطمه که در عین ناباوری با حجاب چادر، خوانندگی می‌کند!
او که از دوران کودکی تا به امروز با وجود سختی های فراوان به خوانندگی خود ادامه داده است برای اینکه توسط دادستانی دستگیر و از فعالیتش جلوگیری نشود، مخفیانه و بدون هویت اصلی خوانندگی می‌کند.
آیا من نماد اسلام آمریکایی است ؟
بدترین برخورد ها را حزب اللهی ها با من داشته اند ، حتی خواستگارهای من وقتی میفهمند من خواننده هستم به سرعت پشیمان می‌شوند.
در صورتی که من کار غیر شرعی انجام نمی‌دهم ، متاسفانه باید عرف جامعه، غلط است.
متن مستند :
در این فیلم از تعدادی قطعه خوانندگی زنان استفاده شده است، از آنجایی که براساس نظر تعدادی از مراجع عالی قدر، مانند آیات عظام مکارم شیرازی، وحید خراسانی و ... گوش دادن به صدای بانوان مطلقا حرام است، مسئولیت شرعی تماشای این مستند با شما بیننده گرامی است.
صدای فاطمه در این فیلم به دلیل محدودیت های شخصی به وسیله دوبله مجدد تغییر کرده است.
راوی: آقای دکتر آیا از نظر علمی تفاوت ماهوی می‌تونیم بین صدای زن و مرد قائل بشیم که در واقع اون موسیقی تو دسته بندی‌های مختلف قرار بگیره
دکتر امیرحسین ندایی، دکترا سینما، استاد موسیقی و روانشناسی: ببینید خیر، صدای زن یک محدوده صوتی‌ست، همچنان که صدای مرد یک محدوده صوتی‌ست. تو موسیقی کلاسیک این خیلی دقیق طبقه بندی شده، یعنی ما از بم‌ترین صدای مرد که بهش میگیم «باس» شروع میکنیم بعد میایم «باریتون»، «تنور»، بعد وارد صدای زنان می‌شیم. یعنی توی صدای زنان «آلتو» رو داریم که بم‌ترین صدای زنه، بعد «متزو سوپرانو» داریم که صدای میانی زنانه، بعد «سوپرانو» رو داریم که در واقع بالاترین یا زیرترین صدای زنه.
راوی: حالا یه سوالی که پس چرا بعضی‌ها صدای زن رو حرام می‌دونند؟
راوی: طبیعی من نمیتونم پاسخ این سوال و بدم، نمیدونم واقعا.
راوی: الو سلام ... حال شما خوبه؟ ... متشکر .... بله، بله، ما رسیدیم استانبول، دیشب رسیدیم .... خوب بود خدا رو شکر همه چی ... متشکر ... بله ... ببین من پیغام شما رو دیدم. منتها یک پیشنهادی دارم، اگه یه قراری بزاریم باهم دیگه بشینیم، بدون دوربین با هم دیگه گفت وگو بکنیم، حرف بزنیم ببینیم که چی میشه ... درسته ... ببینین متوجه‌ام حالا ایشون هر کی هست ... نمیدونم مدیر برنامه‌تونه یا یه کس دیگه، فکر نکنم قرار باشه روی قرارهای دوستانه شما اعمال نظر داشته باشه ... درسته ... ما در هر صورت از تهران اومدیم تا اینجا برای اینکه با شما گفت و گو بکنیم دیگه ... باشه ... من منتظر خبر شما هستم ... بله، متشکر، خدانگهدار.
همراه: چه شونه؟ چرا تک تکشون میپیچونن
راوی: ترسیده ... ببین رسما ترسیده
راوی: یه اتفاق جالبی افتاد. ما از چند هفته پیش که شروع کردیم برای پیش تولید این فیلم و هماهنگی مصاحبه‌ها، خب با یه تعدادی از دخترهای خواننده هماهنگ کردیم. کسایی هم توشون بودن که خب فالورهای خیلی زیادی داشتند.
سه تاشون رو نهایی کردیم برای مصاحبه، همه‌ی توضیحات رو بهشون دادیم، چی میخوایم تو این فیلم بگیم، چیکار میخوایم بکنیم، روز مصاحبه رو حتی باهاشون هماهنگ کردیم. مکانش رو ... منتهی طی اتفاق خیلی جالب پامونو که گذاشتیم توی استانبول، در واقع قبل و بعد از پرواز، کاملا متفاوت شد. دو تاشون که بالکل دیگه جواب تلفن ما، جواب پیغام‌های ما، هیچ‌کدوم جواب ما رو نمیدن و یک نفرشونم که فک کنم دیدید صبح پای تلفن با ترس، از ما خواست که دیگه کلا این مسیر و ادامه ندیم باهاش و یجورایی بی‌خیالش بشیم.
راوی: خدایی حق دارن که جواب ما رو ندن، چون ما داریم از جایی میایم که اونا ازش فرار کردن، جایی که میشه یکی مثل سحرتبر رو فقط واسه منتشر کردن چند تا عکس زندانی کرد. من وسط مذهبی‌ترین آدما درس خوندم و بزرگ شدم تو مدرسه علوی، جایی که دست زدن به ساز موسیقی رو حرام می‌دونستند، چه برسه به نواختنش. هایده و مهستی و حمیرا و گوگوش یا سوگند و احلام و سارن از قدیم تاحالا همه یه سرنوشت داشتن و دارند. جای تو اینجا نیست. اگه مرد باشی ممکنه بالاخره یجوری تحملت کنیم، اما در نهایت حامد زمانی رو به تو ترجیح میدیم.
هرکی شبیه ما نیست، بزاره از این مملکت بره.
ما الان داریم میریم پیش آیداز، آیداز تنها خواننده‌ای که قرارشو با ما کنسل نکرد. حداقل تا الان کنسل نکرده، بیشتر ترک‌هایی که خونده به ترکیه، تا اونجایی که ما بررسی کردیم شاید یکی از دلایلی که تا الان کنسل نکرده، همین باشه. یعنی با جمع‌های ایرانی کمتر در ارتباط بوده. الان هم داریم از سرما یخ می‌زنیم، باد داره میاد و اگه بشه زودتر حسین آقا، این ماشین بیاد ما سوار شیم، ممنون می‌شیم.
برو سوار شو دیگه، این ماشین تو بنزه؟ خوبه؟
بنزه، بنز خوبیه، از اون بنز گرون ها هم هست، ولی اگه همون لگنی که ما داشتیم بیاری سوار بشیم، ممنون می‌شم.
آیداز: شاید توی ظاهر خیلی آدم قوی به نظر برسم، شاید خیلی کارایی رو انجام دادم که همه منو به عنوان یه دختر قوی میشناسن. ولی خب از درون آدم هیچکس خبر نداره. هیچکس نمیدونه چی به من یا امثال من گذشته.
شاید خیلیا جرئت این کار رو نداشته باشند، که بین این دو راهیه موندن و رفتن، احساسات و وابستگی و خانواده و هدف‌هاشون یکی رو انتخاب کنند و این باعث میشه که اون استعدادها از بین برند. ولی ای کاش اینطوری نبود، چون ما برای رسیدن به هدف‌مون خیلی مجبوریم بها بدیم، خیلی سختی بکشیم/ مخصوصا دختر بودن توی غربت اینکه بخوای روی پای خودت بایستی، اینکه بخوای موفق باشی، خیلی کار سختیه. یعنی اینکه بگیم خیلی راحت به خواسته‌هامون رسیدیم، نه هرجای دنیا که بری بالاخره غربته. هرچه‌قدرم که بپذیرنت، هیچ جا کشور خودت نمیشه، این یه واقعیته.
و من خیلی ناراحتم برای دخترای سرزمینم که از هدفشون دست می‌کشند، به‌خاطر وابستگی‌هاشون و این همیشه یک گوشه قلب‌شون میمونه.
کاشکی اینطوری نبود، کاشکی مجبور نبودیم انتخاب کنیم.
خوانندگی آیداز به ترکی: اگر بگم نرو،گوش میده حرفمو؟ ... شادی با من میمونه؟ ... میزند بوسه جاودانه ... بر دستام و قلبم ... کاش مرا دوباره بغل کنه ... تنهایی‌هایم یادم بره ... کاش دوباره برگردند همه رفته‌ها ... و هیچ وقت دیگه نروند ... تنهایی سرکشم آرام نگرفت ... من را در برگرفته، از بین نرفته ... رنگ‌ها پژمرده، دنیایم تاریک ... هرنفس بیهوده و بدون معناست ... روح سرگردانم به پوچی رسیده بی‌اعتباره
راوی: چرا شما نمی‌خواستین تو این گفت و گو اسم‌تون برده بشه و تصویرتون دیده بشه؟
فاطمه: خب به‌خاطر یک سری از محدودیت‌هایی که وجود داره، ببینین من یه محدودیت‌هایی دارم نمی‌خوام محدودیت‌هام بیشتر بشه.
- چه محدودیتی؟
+ من یه سری از دوستام تو این زمینه دارن فعالیت میکنن، خب وقتی که شناخته شدن پیج‌هاشونو بستن.
- چرا مجبور شدن ببندن؟
+ از دادسرا براشون احضاریه اومد
- یعنی برخود قهری مثلا باهاشون انجام شده؟ ... زندانی کردن کسی رو؟
+ نه در همین حدی که بهشون تذکر دادن
- آها در واقعا خواستن و گفتن بیا
+ ببینین من اصلا برخوردی خوبی از حزب الهی‌ها ندیدم ... حزب الهی میگن، حرف‌شون اینه که تو داری چادر رو بدنام میکنی ... این اسلامی که تو داری، اسلام آمریکاییه ... خب از این حرفا
- ازدواج کردین
+ نه ازدواج نکردم
- فکر می‌کنین ارتباطی بین خوانندگی‌تون و ازدواج نکردن‌تون وجود داره؟ بهتره بپرسم آیا تا به حال شده خواستگاری داشته باشید، حالا با توجه به این تیپ‌هایی که احتمالا برای خانواده شما میان خواستگاری، یا برای شما، تا حالا شده خواستگاری داشته باشید که به‌خاطر اینکه آواز می‌خونین و علاقه دارید نظرش عوض بشه؟
+ بله خب بوده ... ببینین خواستگارای من اغلب از خانواد‌ه‌های مذهبی هستند. طبیعتا خب وقتی اینو میفهمن، قراره این استعدادمو پیگیری کنم و قراره که این قضیه رو جدی بهش نگاه کنم توی آینده‌ام. براشون قابل قبول نیست. نمی‌پذیرند این قضیه رو ...
- پشیمون نشدی که سفت و سخت وایسادی پای این قضیه
+ نه اصلا، بریچی پشیمون بشم؟ من کار غیر شرعی نمی‌کنم. ببینین اجتماع و عرف با این قضیه مسئله داره ... به نظر من عرف باید خودشو درست کنه تو این قضیه.
- درسته بله
این صفحه اینستا آیدازه از دید بعضیا تو کشور، آیداز همون شیطان رجیمیه و باید ازش بترسیم، همونیه که میخواد جوون‌ها رو گمراه کنه. حالا آیداز ما رو به خونش دعوت کرده، خدا به خیر کنه.
راوی: سلام حال شما خوبه
آیداز: مرسی
- خوب هستین شما
+ خیلی خوش اومدین
- سلامت باشین متشکر خیلی ممنون
+ بریم تو
- بریم که خیلی سرده
+ بریم خیلی هوا سرده
- خونه شما تو همین برج هاست
+ بله ... بله
- درسته اسم اینجا چیه
+ اسکایلند
- اسکایلند
- فکر نمی‌کنی تو ایران هم الان میتونی برگردی و همین مسیر رو ادامه بدی؟
+ نه راستش رو بخواین خب خیلی سال هست که دورم از اون فضا ... یعنی خیلی الان
- اصلا دلت میخواد برگردی ایران
+ دلم میخواد برگردم ایران ... نمیدونم
- اصلا خوبه اینجا
+ آره، من خیلی اینجا .... یعنی تنها کشوری که میتونم بگم. خب، من اون سالها خیلی تو اروپا گشتم، که مثلا شاید بعد از اتمام تحصیلم، حالا تو چه کشوری زندگی کنم ... کار کنم ... اروپا یه غربت عجیبی داشت همیشه ... یعنی هر چه‌قدر هم که ... مخصوصا ما دانشگاه هنر بودیم، دوست های زیادی داشتیم، یعنی خیلی فان بود همه چی، اما یه چیزی ... همیشه یعنی احساس می‌کردم 30 ساله دیگه هم اینجا بمونم، من یه غریبه‌ام. ولی تو استانبول من همچین حسی ندارم.
- گرم نمیگیرن ها؟ یه ذره غربی‌ان ... ها؟
+ اتفاقا دوستمون هم دارند، یعنی اینطوری نیست
- اونجایی نشدی هیچوقت
+ نمیتونستم ... ولی تو استانبول این حس رو ندارم
- آها
آیداز دوست داشت آخرین ترکی که خونده بود رو تو مستند بزاریم.
ما به خواننده‌های زن هیچ جوره مجوز ترک و آلبوم کنسرت نمیدیم، ولی ... {خاله شادونه در شبکه کودک}
یا حتی تو مذهبی‌ترین سریال‌های تلویزیون: {تیتراژ مختارنامه}
البته صدای خانم‌ها برای رای جمع کردن هم استفاده میشه ... {فیلم تبلیغاتی حسن روحانی که می‌گوید: بگذارید که اسلام با چهره رحمانی‌اش ... ایران با چهره عقلانی‌اش}
جالب‌تر اینکه بعضی قاری‌های معروف مثل شحات انور، عبدالباسط هم بعضی از تلاوت‌هاشون رو از یک خواننده معروف مصری به اسم ام کلثوم تقلید کردن.
ام کلثوم قاری و خواننده مصری 1898 - 1975
حتی بعضی‌ها اعتقاد دارند که شجریان هم اون ربنای معروف رو از ام کلثوم تقلید کرده.
راوی: علتش میدونین چیه که تو ایران دخترا نمیتونن بخونن؟
آیداز: والا اونموقع‌ها که میگفتن صدای خانم‌ها حرامه
- هیچوقت رفتی دنبال این قضیه که واقعا حرامه؟ حلاله؟ میشه خوند؟ نمیشه خوند؟
+ نه واقعیتش
- یک کاری میخوایم بکنیم باهم دیگه ببنیم صدای ... میدونین یک حکم شرعی رو از کجا درمیارند که حرامه یا حلاله؟ یعنی از کی می‌پرسند؟
+ از مجتهد
- آفرین درساتو خوب پاس کردی تو مدرسه
- سلام علیکم
حاج آقا در پشت خط تلفن: سلام علیکم
- حال شما خوبه حاج آقا؟
+ الحمدالله بفرمایید
- ببخشید من اگه صدام بد میاد، چون از خارج از کشور تماس میگیرم ... یه سوال داشتم از خدمتتون ... می‌خواستم ببینم که حکم خوانندگی خانم‌ها چیه؟ آیا زن‌ها وقتی آواز بخونن، مطلقا صداشون حرامه؟ یعنی به هیچ وجه اجازه ندارند جلو نامحرم آواز بخونند؟
+ ببینین اگه مفسده نداشته باشه و جزو غنا قرار نگیره، صدای زن و مرد با هم دیگه تفاوت نداره.
- حاج آقا من این اگرها رو متوجه نمیشم ... یعنی میتونه یه چیزهایی رو بخونه که حرام نباشه؟
+ بله به‌شرطی‌که اون شرایط رو نداشته باشه.
- بعد صدای آقایون هم که مطلقا حلال نیست که ...
+ اصلا اساسا تفاوتی بین صدای مرد و زن از نظر اسلام، طبق نظر آیت الله خامنه‌ای وجود نداره ... فقط اون شرایط رو نباید داشته باشه.
- آها یعنی یه سری شرایطی هست که چه آقایون رعایت بکنند، چه خانم‌ها رعایت بکنند، صداشون حلاله؟
+ بنا به حلته ... مگر اینکه خلافش ثابت شه
- آها یعنی به صورت پیش‌فرض حلاله ... اگر شرایطی اتفاق بیفته اون موقع ممکنه حرام بشه؟
+ بله این اساسا در مورد هر چیزی ... اگر هر کاری مفسده‌ای داشته باشه خب حرامه.
- آها پس اینی‌که تو جامعه انقدر همه میگن صدای زن‌ها حرامه ... زن‌ها حق ندارند بخونند این رو چیکارش باید کرد؟ یعنی این چجوری اومده؟
+ برای خودشون میگن، چون بعضی از مراجع همچین نظری دارند به اشتباه این حکم عام شده، در صورتی که عام نیست.
- درسته دست شما درد نکنه، متشکر
- خب این در واقع نظر رهبریه از خود دفتر ایشون ... چرا پس تو این سالها انقدر ما درگیر این قضیه‌ایم؟
آیداز: خب اینم میپرسیدین دیگه
- حالا این بنده خدا که سیاست گذار نیست ... این بنده خدا مسئله‌دانه
حتی نکته جالبی‌که متوجه شدم اینه که فتوای ایشون در این سالها کمی هم تغییر داشته. یجورایی تو سال های گذشته شفاف‌تر و مشخص‌تر این بود که فرقی بین صدای زن و مرد نیست و ملاک همون طرب انگیزیه، ولی در سالهای اخیر یک تکمله‌ای هم بهش اضافه شده که غالبا صدای زنان مشتمل بر مفسده است و در این صورت گوش دادن به اون هم مشکل داره. حالا برای من این سوال مطرح میشه که چرا از نظر رهبری غالبا صدای خانم‌ها مشکل داره؟
- حاج آقا بفرمایید ما رو کجا بردید الان؟
+ اینجا مدرسه آیت الله گلپایگانی هست که خیلی از دروس سطوح عالی و خارج فقه و اصول، اینجا برگزار میشه.
- در واقع حلال و حرام‌ها، احکام فقهی، احکام رساله‌ها، اینجا تبیین میشه، بعدا ...
+ نحوه استنباطش اینجا تدریس میشه.
- حالا می‌خواستیم یک چند تا از ترک‌های موسیقی که خانم‌ها خوندند رو گوش بدیم و در واقع وارد مصداق بشیم، اگه موافقید؟
- من پخش میکنم ... شما بفرمایید این مصداق غنا، حرام هست یا خیر؟
+ این هم باز دوباره هم در صوت، هم در شعر، اون دو تا ملاکی که ما صحبت کردیم، راجع بهش رو به نظر میاد که نداره، باز هم میشه، گفت که اون نیست. جزو مسائل قرار نمی‌گیره.
- پس این ترک سرکار خانم ادِل هم خدا رو شکر ...
+ اینها تشخیص شخصیه‌ها
- بله، بله، متوجه‌ام این ترک برای شخص حاج آقا و حالا من هم چون تحریک واقعا نمیشم با این، حلال هستش ... خب اگه دوستان اجازه بدهند بریم
+ ببین، بعد یک نکته هستش، ممکنه باز دوباره بگن آقا ملاکی که براتون عرض کردم به لحاظ نوعی ولی این مسئله داره، چون شما به لحاظ شخصی میگین، من مسئله‌ای با این ندارم، ولی میگن نوع مکلفین با این مثلا به مفسده میفتن.
- حاج آقا ترک بعدی که میخوام پخش کنم، مال خواننده خانم مورد علاقه بچه حزب الهی‌هاست ... عرض به حضور شما که ببین نظرتون در مورد اینم بگین، یه مقدارم ریتمش شاید ....
+ الان اینکه جولیا پطرسه. برای مقاومت خونده در لبنان و اون ملاک‌هایی که لااقل در تشخیص شخصی من اینه نداره، که برای حرمت ذکر شده.
- ترک بعدی حاج آقا مربوط به یک خواننده عرب که حالا نسبتا معروفه، یکی از خانمهای عرب، حالا گوش بدین ببینین نظرتون برای این چیه.
+ خب ببینین این رو ممکنه که به‌خاطر این تعریفی که از غنا می‌کنند، لا اقل متاخرین. اینکه که مناسب مجالسه لهو و عیش و اینها باشد، این میشه مثلا غنا.
- حالا ما دوتایی حاج آقا نشستیم، میگم حاج اقا یه آهنگ با هم دوتایی گوش بدیم حال کنیم.
+ ممکنه شخصی بگیم نیست ... عرض کردم ممکنه برای شخصی بگیم ممکنه اتفاقی نیفته.
- اینم ممکنه حلال باشه، یعنی ما دو تایی با هم دیگه.
+ نه دیگه میگم ممکنه شخصی باشه، بگین برای من هیچ حس درونی ایجاد نمیکنه، ولی چون نوعا مناسب اون مجالس هست، مصداق غنا هست، پس میشه حرام.
- حاج آقا پس اینو گوش کنید، ببینید حس شخصی رو داریم یا نداریم؟
+ اگر شما تطریب رو بزارین ملاک، آره. طرب انگیزی ...
- آقا ما سر در نیاوردیم، امیدوارم شما بفهمین. ما که نفهمیدیم، میریم ترک بعدی
- حاج آقا من یه ترک دیگه براتون میزارم، که محصول هم‌وطن‌هامون هستن. البته هموطنای خارج نشین. اینو گوش بدین، ببینیم نظرتون چیه جزو متاخرین هم هست.
+ بله، این ممکنه یکی از حتی مصداق هردو تا ملاکی که صحبتش رو کردیم، قرار بگیره.
+ معمولا خوانندگی خانم‌ها رو ذیل یکی از دو عنوان یا هردو عنوان میبرن، میگن حرامه. اون دو عنوان چیه؟ یکی غنا هست. عنوان دوم چیه؟ این که خوف مفسده وجود داشته باشه یا مفسده‌انگیز باشه یا تهییج شهوت. اینها عنوانینی‌ست که گفته شده.
با دوربین مخفی رفتیم دفتر یکی از مراجع، تا بفهمیم راجع به صدای زن، چه پاسخی به مردم داده میشه.
+ سخنرانی عادی برای عموم آزاده
- بله یعنی حرف میتونه بزنه ... اون که حاج اقا حرف که میتونه بزنه
+ ترانه خواندن، خواننده چه مرد باشه، چه زن ... ترانه حرومه.
- یعنی آقایونم ترانه نمیتونن بخونن؟
+ نه
*گوش کردنش چی حاج آقا؟
+ گرفتی ؟
- نه
+ نگرفتی؟
- یعنی گرفتم، ولی فیوزم پرید.
*نمیخوان بگیرن
- حاج آقا پس الان شما می‌فرمایید مثلا همایون شجریان میخونه: میگه خوب شد، دردم دوا شد... خووووب شد...
+ این نه ترانه نیست
- دل به عشقت ... به عشقت مبتلا شد.
+ ترانه نیست ... نه، ببین آقا یه آواز مناسب عیاشی ... بعضی آوازها آدم شهوی میشه، گوش دادی؟ متوجه شدی؟ ... مناسب رقصه ...
- حاج آقا من اگه شهوانی نشم چی؟
+ نمیشه حالا
- چرا نمیشه حاج آقا؟ مثلا هایده در مورد امام رضا {علیه السلام} میخونه من واقعا شهوانی نمیشم، اون حرامه؟
+ صبر کن آقا، این حرفا نمیشه بزنن.
- چرا آخه؟
+ ببین آقا، یکی پیرمرد بیاد بگه اقا من از زنا لذت نمی‌برم، پس برای من حلاله.
- حاج آقا زنا نیست که ... عه
+ حمیرا میخونه، مهستی میخونه، دلکش میخونه، بازم بگم؟
- بله
+ هایده میخونه، درست؟ نه گوش ندادیم به اینا
- آها اسماشون فقط ... اون که هایده برای امام علی {علیه السلام} میخونه و برای امام رضا{علیه السلام}
+ نه، همش اونا، این مدل با ساز و آوازه، غناهست ، غنا حرومه.
- حاج آقا الان یه سوالی. من واقعا، من خودم که میدونم که من صدای مثلا هایده رو گوش میدم، من شهوانی نمیشم.
هایده (معصومه دده بالا) خواننده، 1321 -1368
- هایده رو گوش میدم، من شهوانی نمیشم ... نمیشه گوش بدم
+ نه نباید گوش بدی
+ یک خانومیه ، به نام مهدیه محمد خانی، حالا رفته خارج .... این شعری که خواننده‌های سابق می‌خواندن، ایشون اومده بازخوانی کرده. من اینو بردم جلوی آیت الله...، با فیلم‌ها، با فیلم رفتم گفتم، آقا این هدیه من امروز به خدمت شما.
مهدیه محمدخانی؛ خواننده، متولد 1365
+گفتم اقا خودم گوش بدم، گوش دادن گفتن این حرومه. عموم جامعه از این تحریک می‌شن، نباید گوش بدن
- حاج آقا من فکر نکنم عموم جامعه تحریک شن
+ آدمای مومن، دو گروهن، متقین، با ورع ها، متقین از حرام اجتناب میکنن.
- درسته
+ اونایی که ورع دارن، از حرام و از شبهه‌ناک هم اجتناب میکنن.
از مجموع چیزایی که تو این مدت شنیدم، این‌طور می‌فهمم که شاید یکی از ریشه‌های اصلی اختلاف نظرات تو این زمینه همین مسئله هست، یعنی ورع، دور شدن از امور شبهه‌ناک. چیزهایی که درسته از نظر خدا مطلقاً حرام نیستند، ولی شاید وارد شدن به اونها به تدریج ما رو به امور حرام بکشونه. شاید برای همینه که بعضی از علما مطلقا صدای زن رو حرام میدونن، ولی آیا تجویز نسخه‌های احتیاطی برای کل جامعه کار درستیه؟
{دوربین مخفی}
- حالا واقعا چطور ممکنه؟ ما با هم صحبت کردیم تهران قرار گذاشتیم. به خاطر شما ما اصلا از تهران تا اینجا اومدیم. اینکه الان شما دارین میگین نمیتونم و نمیخواین مصاحبه کنین احساس مسکنم یه ذره دور از انصاف باشه.
+ شما متاسفانه شرایط منو درک نمی‌کنین. گفته بودم که هرکاری که بخوام به طور رسانه‌ای بکنم، اصلا اختیارش با خودم نیست. باید با مدیر برنامه‌ها اوکی بشه.
- نمیدونم، حالا میتونین کس دیگه رو معرفی کنین که بتونه به ما کمک کنه؟
+ حالا من اصلا شماره مدیر برنامه هام رو میدم بهتون، شاید تونستین راضیش کنین. حالا نمیدونم دیگه، ان‌شاءالله میشه
- حالا خودتون کسی رو نمیشناسین که بخواین مستقیم به ما معرفی کنن؟
+ از ایرانیا که اصلا، فکرشم نکنین. ولی خب دوستایه ترکم هستن، چرا؟
- دست شما درد نکنه خیلی ممنون، بالاخره همینکه تا اینجاش هم اومدین تشکر داره.
+ خواهش میکنم، نه، ولی خب بالاخره منم با شما قرار داشتم دیگه.
این خانم خواننده که هیچوقت هم راضی نشد اسمش آورده بشه، میگه ایرانی‌ها قرار نیست بیان و باهاتون گفت‌وگو کنند. فقط شماره مدیر برنامه‌هاشو داد ما رو به یکی از دوستای خواننده ترکش وصل کرد، که نهایتا اون هم هیچ حرف خاصی به ما نزد.
- به ما گفتند که مدیرمون این مصاحبه رو قبول نکرد میدونی چرا؟
خواننده ترک: نمیدونم، شاید به خاطر ویروس کرونا، اونا مدیر برنامه دارن، نمیدونم
- باشه، ولی چرا همشون یکدفعه فهمیدن که مدیر برنامه دارن؟
+ نمیدونم
{به دلیل رعایت حریم شخصی، صدا مخدوش شده است.}
صوت خانم خواننده: سلام عرض شد آقای مددی، ان‌شاءالله که حالتون خوب باشه. وقتتون بخیر. من خواستم یه چیزی خدمتتون عرض کنم. حالا با عرض تاسف، اینکه من متاسفانه مدیر برنامه‌هام اجازه اینکه حالاتو برنامه‌تون شرکت کنم رو بهم ندادن. گفتم زودتر بهتون بگم، که اگر برنامه‌ای دارین ...
اما در نهایت از روی همون شماره تلفن یک کشف جدید کردیم.
نهایتاً ....{صدای بوق} موافقت کرد تا شماره تلفن مدیر برنامه‌هاشو در اختیار ما بزاره، اما هرکاری کردیم بهشون تماس بگیریم، موفق نشدیم. یه ایده‌ای به ذهنمون زد. گفتیم خوبه این شماره رو در اختیار ... {صدای بوق} بذاریم، شاید اونا بتونن یه اطلاعاتی در اختیار ما بزارن از اینکه، این کیه؟ چیکاره است؟ و قس علی هذا
نهایتاً یه اتفاق جالب و البته قابل پیش‌بینی افتاد. دوستان ما گفتند ایشون جزو یکی از عوامل اصلی اجرایی پدر سایت‌های قمار ایرانیه. همون ... معروف.
دکتر امیرحسین ندایی، دکترا سینما، استاد موسیقی و روانشناسی: فارابی، یک جور موسیقی انفعالیه ازش نام می‌بره. یه جور موسیقی مخیله یا یه جور موسیقی غنایی، یعنی موسیقی که طرب انگیزه و طرب انگیز بودن فی الفسه چیز بدی نیست، ولی اینکه در واقع ما رو وارد حوزه‌های شاید ناخوشایند ذهنی میکنه.
- این غنا که فارابی میگه، همون غنایی که تو دین هم هست؟ تطبیق داره با هم؟
+ بله ... اون چیزی که فارابی بهش اشاره میکنه، موسیقی غنایی از دیدگاه فارابی موسیقی است که تاثیر خوبی نداره روی چیز و او بهترین نوع موسیقی رو موسیقی مخیله میدونه، موسیقی که ذهن ما رو پرواز میده.
برای ما سوال بود که این حرفای دکتر ندایی رو آیداز هم قبول میکنه؟
- خب آیداز میخوام چند تا ترک موسیقی رو برات بذارم که گوش بدی و نظرت رو بگی
+ اوکی
{یک موسیقی سنتی}
+ شنیدم فکر کنم اینو ... خیلی خوبه.
- دوست داری این سبک موسیقی رو؟ خوبه؟
+ خیلی
{یک موسیقی تند با شعری مستهجن}
+خوب این نیست اصلا مدل و سبکی نیست که من گوش بدم.
- خب چه نظری داری در مورد این. کار کارشناسی، نظر کارشناسی بخوای بدی روی این موسیقی چیه؟
+ من گوش نمیدم خب، مسلما حتما یه سری طرفدار دارن که این‌جور موسیقی رو هم اجرا می‌کنند، ولی من نمی‌فهمم سبکش رو.
- خب یه مسئله‌ای وجود داره، ببین از 3 هزار سال پیش که مثلا افلاطون و خیلی فیلسوف‌های بزرگ دیگه در مورد موسیقی صحبت می‌کردند و نظر می‌دادند، یک چالشی اساسا وجود داشته، به اسم موسیقی بد و موسیقی خوب.
- کلا نظرت چیه که موسیقی رو دسته بندی بکنند؟
+ دقیقا
- این کار به نظرت کار خوبیه؟
+ کارخوبیه، برای اینکه موسیقی به هرحال یک چیزیه که تو زندگی هر کسی تاثیر میذاره، و نشون دهنده شخصیت اون جامعه هم میتونه باشه.
- حکومت آیا میتونه دخالت بکنه تو این قضیه؟ بگه آقا این موسیقی موسیقی مضریه، به تشخیص من اینه که این بده و بخواد اینو محدود بکنه. یعنی حداقلش اینه که بهش مجوز نده.
+ آره به نظرم میتونه .... اگه واقعا برای جامعه و مخصوصا نسل تینیجری که تازه داره شکل می‌گیره، مضر باشه به نظر من باید این کارو بکنه.
- خب حاج آقا وقتی حکم فقهی رهبری اینه که تفاوتی بین صدای زن و مرد نیست، حکومت چرا رو صدای خانم‌ها انقدر حساسیت داره؟
حجت الاسلام مهدی همازاده، دکترا فلسفه ذهن، پژوهشگر حوزه: حالا اونم توی فتوا هم یه تفاوت ریزی وجود داره، ولی خب اصلش بله، اون فتوا به طور متلق منع نمیکنه. ولی، بالاخره ممکنه شما درباره صرف آواز به صورت MP3 وقتی پخش بشه، نکته‌ای وجود نداشته باشه، بگید این مشکلی نداره. ولی وقتی همراه میشه با ویدیو به صورت MP4 مثلا پخش میشه، ممکنه اون‌وقت به دلایل دیگری که غیر مرتبط هست با صرف صوت و آواز، حکم جدیدی پیدا کنه.
- یعنی MP3حلال، MP4 حرام
+ ممکنه بعضی موارد این طوری باشه، بله.
{یک موسیقی با صدای زن خارجی}
+ حالا مثلا این شعرش داره میگه Take a breath, take it deep Calm yourself, he says to me ، نفس عمیق بکش، خودتو آروم بکن، او داره به من این رو میگه، وقتی این شعر رو نگاه میکنی، نکته خاصی توش وجود نداره ...
- ریتمشم
+ بله ریتمشم حالا
- حاج آقا الان همین رو که شما میگین متنش و نوت موسیقیش خوبه، متنش هم نکته خاصی نداره، من تصویرشم براتون بزارم.
+ بله دیگه ... این حتما. اصلا چیزی که داره میخونه همینجا Take the gun and count to three یعنی تفنگ و بردار تا 3 بشمار، ولی خب وقتی با این تصاویر ترکیب میشه دیگه، فکر میکنم دیگه کمتر کسی، یا هیچکی نباشه بگه این جایزه.
{کلیپی تصویری از خوانندگی و رقص خانمهای ایرانی}
- آقای دکتر شروع موسیقی لبخند رو میزنن.
دکتر ندایی: خب این ... همینجا نگهش دار. ببین وقتی شروع میشه، من لبخند زدم. برای اینکه یک تمپو، ریتم شیش و هشت بسیار ساده، دوسه تا آکوردی که در واقع چیز میشه. بعد وارد شعر میشه اینجا جزء جنسیت اون زن، اصلا چیز دیگه‌ای معنی نداره. اتفاقا خیلی هوشمندانه موزیک ویدیوش، طراحی شده. یک نقاب آینه‌ای رو چهره زده و شما اندام اون زن رو می‌بینی. اینجا زن، اونجا صدای زن معنی نداره، موسیقیش هم که اصلا مرخصه، شعر هم که «پسر خوبیه، پسر بدیه، شنیده بودم گاها» خب این خودش اصلا اشکال زبان فارسی داره .... این همون موسیقیه که makes stup ما رو احمق میکنه، اساسا ما رو احمق گیر آورده. میدونی ... یعنی داره تلاش میکنه که یه چیزی رو به ما بفروشه.
دکتر ندایی راجع به استفاده جنسی از جذابیت‌های زنونه در موسیقی صحبت میکنه. چیزی که یه جورایی ما هم تو یکی از موزیک ویدیوهای آیداز دیدیم
- بعضی‌ها اعتقاد دارن که زن نباید ابزار استفاده جنسی تو جامعه قرار بگیره و یه طوری یه سری تصاویر رو در واقع ابزار این قضیه میدونن، برای همین میگن نباید باشه و مخالفشن. نظرت در مورد این چیه؟
آیداز: آخه این خیلی دیدگاه متفاوتیه، یعنی بعضی موقع‌ها هست که یک خواننده خیلی مطرح تو دنیا، وقتی هم هنرشو داره، هم اندامش خوبه، هم دنسش رو میدونه، میرقصه، به اون هیچ نشونه‌گیری نمیشه؛ برای اینکه اون هنرش قاطی این موضوع هست. ولی یه نفر هست، فقط میخواد از طریق نشون دادن بدنش، مثلا توی همین برنامه‌های مزخرف، برای خودش فالور جمع کنه و این چیزایی که این روزا خیلی مده، من اینو نمی‌فهمم.
{کلیپ لایو جنجالی نوجوان با مینا نامداری: دلیل اینکه نصف تینیجرهای ایران، الان کور شدن، شمایین ......}
آیداز: نمی‌فهمم واقعا.
- میخوای ببینی بقیشو
+ نه
- این ماجرا ادامه داره ... یعنی به اینجا ختم نمیشه. این ادامه داره و همین حالی که تو داری یعنی یه فاجعه‌اس.
+ واقعا متاسفم ... یعنی بعضی‌ها اسمشون انسان هم نمیشه گذاشت، چه برسه بخوای اسمشو یه زن بذاری و متاسفم اونم برای زن‌های جامعه خودم.
- میخوام بدونم اگه یک روزی متوجه بشی مثلا یه سری بچه، توی مسیری افتادن که شاید درست نباشه، نباید، به واسطه موزیک ویدیوهایی که تو میدی، آیا ممکنه توی فرم موزیک ویدیوهات تغییری بدی؟
+ اگه واقعا این اتفاق افتاده باشه، آره. ولی من موزیک ویدیویی نمیدم که این اتفاق بیفته.
- فرض میگیرم.
+ آره، ولی صد درصد. من دوست دارم که یه نمونه، یک انسانی باشم که حتی استایل زندگیم و رفتارم و صحبت کردنم، اگه کوچیک‌ترین چیزی و به زندگی یک آدم اضافه کنه و اونو بهتر کنه، همیشه هم تو صحبت‌هام گفتم، یه رد خوبی تو زندگی آدم‌ها بذارم، حتما یعنی تمام تلاشم رو برای اون کار میکنم، اگر بدونم یه جایی دارم اشتباه میکنم، صد درصد تغییرش میدم، چرا که نه ...
این سایت spotify ، مهم‌ترین وب‌سایت خرید و پلی موزیک تو دنیا، و اینم ranking پر مخاطب‌ترین خواننده‌های جهان که تو پنج تای اولش، چهار تاشون مردن. ولی میریم تو insta همین قضیه برعکس میشه، از پنج تای اول چهارتاشون خانم‌اند. چه فرقی بین spotify و instagram وجود داره؟
یعنی دیگه ما تنها خونندگی خانم‌ها رو نداریم، ما یه پکیج داریم که بخشی از اون صدای اون هاست و بخش دیگه اون محتوای اروتیکشه، شاید به همین دلیل که اخیرا رهبری هم تو حکم‌شون اشاره کردند اگر چه خوانندگی خانم‌ها حرام نیست، ولی غالبا مفسده داره. درواقع یه حلالیه که ممنوع شده.
دکتر ندایی: نقل است از، اگر اشتباه نکنم فکر میکنم از میرزا آقا خان نوری، میگن که میرزا آقا خان نوری خیلی دوست داشت که اسمش به کارهای خیر دربیاد اینور اونور، بعد هرجایی بیابون برهوت پیدا می‌کرد، می‌رفت چاه می‌کند اونجا. یه جا وسط بیابونی چاه می‌کند، مقنی بهش برداشت گفت آقا این چاه به آب نمیرسه، گفت تو بکن تو که به نون میرسی ... حالا قضیه اون خوانندگان که اونا، که به نون میرسند، ما که به آب ، ولی اونا به نون میرسند.
- هیچوقت احساس عذاب وجدان نداشتی، احساس گناه نمی‌کنی از اینکه آواز میخونی؟
فاطمه: چرا خب، عذاب وجدان داشتم به خصوص وقتی که سنم کمتر بود، ببینین فشار خانواده رو من بیشتر بود اون زمان، تسلط خانواده رو من بیشتر بود. من یادمه که سر این این قضیه من یه روزایی حتی گریه‌ام می‌گرفت، ولی الان نه ... کسی که این قضیه رو ممنوع کرده، باید این عذاب وجدان داشته باشه. خوانندگی که یک مسئله غیر شرعی نیست، ولی حکومت داره یه جوری رفتار میکنه که انگار من دارم یه کار حرامی انجام میدم، ببینین الان خیلی کارهای حرام دیگه‌ای داره تو این مملکت اتفاق میفته، که خب کسی جلوشو نمی‌گیره. این کاری که مثلا الان بانک‌هادارن انجام میدن حرام نیست؟
- ربا رو میگید؟
+ آره خب ربا، همین سودی که بانک ها می‌گیرند.
- ها یعنی میگی این چطوره که مثلا بانک‌ها این همه ربا می‌گیرن
+ حکومت میتونه یک کاری کنه که یه چیزی که حرامه رو حلال جلوه بده و یه چیزی که حلاله رو حرام. ببینین ما تو کشور لبنان، الان یه خواننده‌ای داریم که یه خانمیه به اسم جولیا پطرس
- درسته
+ طرفدار حزب الله لبنانه، مسیحیه ، حجاب نداره، شاید اصلا ظاهرش شبیه ما نباشه و مورد قبول ما نباشه. ولی این خانم داره طرفداری میکنه از حزب الله لبنان، این خانم میشه نماد مقاومت، میشه نماد آزادگی تو وطنش.
- فکر میکنی خودت یه روز بتونی یه جولیا پطرس ایرانی بشی؟
+ نمیدونم .... نمیدونم
-
یکی میاد جولیا پطرس مسیحی رو هم جذب خودش میکنه، از اون طرف ما هم داریم به نحوی حتی فاطمه‌ها رو فراری میدیم. اینجا جایی که ربا حلاله، اما آواز خوندن حکم جنگ با خدا رو داره. ما فکر کردیم با بستن در به روی خانم‌ها میشه، جلو انحراف جوون‌ها رو گرفت، در حالی‌که ساسی با الکسیس، خیلی شیک از پنجره وارد شد.
- آیداز اگه مشکل قانونی خوندن دخترا و خانم‌ها تو ایران حل بشه، حاضری شرایطش رو بپذیری و با قوانین ایران کار بکنی، ولی بهت اجازه بدن تو ایران بخونی؟
+ آره، چرا که نه. به نظر من آرزوی هر هنرمند ایرانیه که تو کشور خودش برای هموطن‌های خودش اجرا کنه و بخونه.
- و محدودیت‌هاش هم می‌پذیری؟
+ آره حتما. به هرحال هر کشوری قوانین خودش رو داره.
آیداز و ...
ادامه دارد ...
سهیلا 
